Verdon(c)ken
in dienst van de Verenigde Oost- Indische Compagnie.
Er voeren meer personen met de naam Verdonck op V.O.C. schepen dan genoemd in de opsomming
van het Nationaal Archief. Wij noemen ze hieronder.
Jan Verdonck, alias Jan van Leyden, te Kaapstad.
Op 14 december 1651 vertrokken uit Amsterdam de schepen: "De Goede Hoop",
"De Reijger" en "De Drommedaris". "De Drommedaris" was een
schip van 560 ton en van het type jacht. Bij vertrek van de rede van Texel op 24 december
1651 bevonden zich 76 opvarenden aan boord waaronder Jan van Riebeek en Jan Verdonck alias
Jan van Leyden. Dit schip met gezagvoerder David Koning arriveerde op 06-04-1652 te Kaap
de Goede Hoop en op 22-7-1652 te Batavia
Op 6 april 1652 vestigde Jan van Riebeek zich te Kaapstad en richtte aldaar een
verversingspost in voor de V.O.C. Gedurende 10 jaar drukte hij zijn stempel op de
geschiedenis van Zuid-Afrika, alvorens hij door de leiding van de VOC naar de Oost
overgeplaatst werd. Er werd door Jan van Riebeek een dagboek bijgehouden dat wij in
Pretoria raadpleegden.
Jan van Riebeek, geboren Culemborg 21-4-1619, overleden Batavia 18-1-1677, zoon van
Anthony van Riebeek, een chirurgijn en Elisabeth Govertsdochter.
Jan trouwde 1e. Schiedam 28-3-1649 met Maria Quevellerius, alias de la Quellerie, geboren
te Rotterdam 28-10-1629, overleden Malakka 2-11-1664. Zij was een dochter van Abraham
Quevellerius en Maria du Bois.
Jan trouwde 2e. Batavia 10-3-1667 Maria Scipio, geboren Alkmaar of Ouddorp, overleden in
Batavia 2-6-1695. Zij was een dochter van Isaac Scipio en Grietien Aelbers. Maria was
weduwe van 1e. Reynier Porreen 2e Jacob Gruys.
Uit het eerste huwelijk zijn 8 kinderen geboren warvan 4 te Kaap de Goede Hoop. Uit het 2e
huwelijk is 1 kind geboren.
Bron. “Jan van Riebeek zijn voor- en nageslacht.” ’s-Gravenahge 1954.
Foto Bron :http://www.voc-kenniscentrum.nl
Omstandigheden te kaap de Goede Hoop.
Het was aldaar hard werken onder moeilijke omstandigheden. De leef- en werkomstandigheden
waren van dien aard dat in de nacht van 24 op 25 juli 1652 vier mannen deserteerden en
daar was Jan Verdonck ook bij. Hij wordt aangeduid als: Jan Jansz van Leiden anders
genaamd Jan Verdonck, soldaat. Dit avontuur liep niet goed af want ze kwamen op
"hangende pootjes" terug. Wij lazen daarover: "Hulle wou na Musambiek gaan
om daar met een Portugese skip terug te keer. Jan Verdonck nam de schuld op zich. Hij se
o.a. dat hij gedroom het van 'n goue berg."
Hoe het met Jan is afgelopen is ons helaas nog niet bekend geworden.
Herkomst van Jan Verdonck?
Wij vonden Jan Verdonck of Jan Jans Verdonck niet in Leiden, niet zo verwonderlijk want
60% van de inwoners van Leiden bestond in die tijd uit mensen die niet in Leiden geboren
waren. Ze waren voornamelijk afkomstig uit de Zuidelijke Nederlanden, dus uit Belgi�.
David Verdonck, koopman/lakenkoper, gedoopt (ngk) op 05-01-1621 te
Amsterdam (doopgetuige Isaac Soolman die getrouwd was met Maria van Beringen) en aldaar
overleden circa 1671. Vermoedelijk was het niet zo lang na de huwelijksvoltrekking met Agenieta
Robberts Alma, geboren circa 1623 te Malakka overleden op 6-12-1652, dat zij
samen op reis gingen richting Malakka. Misschien was het wel een huwelijksreis.
Immers, tegen de buitengevel van de in 1521 door de Portugezen te Malakka gebouwde St.
Pauls kerk is een grafzerk geplaatst waaruit blijkt dat David zijn vrouw aldaar in 1652 is
begraven. Deze kerk is in 1521 door de Portugezen gebouwd en was van 1641 tot 1753 in
gebruik bij de Nederlanders.
Genoemde kerk werd van 1641 tot 1753 door Nederlanders gebruikt. Er staan 28 grafstenen
tegen de kerkmuren. De op de grafsteen vermelde leeftijd van 20 jaar zal volgens ons 29
jaar moeten zijn.
Voor foto's van deze gafsteen, zie bij Balten Verdonck onder Rotterdam 1
In Pretoria, Zuid-Afrika, namen wij kennis van het dagboek van Jan van Riebeek. Wij lazen
daarin dat koopman David Verdonck op 3-7-1655 op fort de Goede Hoop te Kaapstad, in zijn
kwaliteit van opperhoofd van het schip ' Prins te Paert' een klacht indiende tegen de
bootsman: 'Die dag een klag in teen hom. Hij kry egter geen straf behalve dat hy maande
soldy verbeur wat hij egter sal terugkry as hy geen verdere moeilijkhede veroorsaak op die
skip nie'.
Bij nader onderzoek bleek ons dat het hier gaat om het schip 'Jonge Prins te Paard.' Een
jacht met 170 opvarenden. Op 30-5-1654 vertrokken van de rede van Vlie. Op 18-3-1655 te
Batavia aangekomen. Vandaar weer vertrokken op 1-4-1655 met 95 opvarenden. Op 24-6-1655 te
Kaapstad aangekomen en vandaar vertrokken op 5-7-1655. Aankomst op Texel was op 26-9-1655.
Bij vertrek uit Nederland waren er 170 opvarenden. Op de terugreis 95. De waarde van de
goederen aan boord was Fl. 86.266,--
Zeeuwen in de VOC.
Zie ook het hoofdstuk van de Westindische compagnie,
waarin wij ook Zeeuwse VOC vaarders hebben opgenomen teneinde de Zeeland informatie in
��n hoofdstuk samen te brengen. Deze VOC dienaren zijn niet vermeld op de website van
het Nationaal archief.
Aanvullende informatie van de personen genoemd in de bovenbedoelde lijst van
opvarenden en daar niet op vermelde personen met genealogische informatie en ondergebracht
in een genealogie.
1.
Uit de Genealogie van 's-Gravendeel
Jacob Pietersz Verdonck, geboren circa 1675 te 's-Gravendeel, overleden
op 08-01-1696 te "op de rede tussen Portsmouth en het eiland Wight". Op 19
december 1695 monsterde Jacob Pietersz Verdonck te Amsterdam op de "Bantam".
Onder Texel werd hij als matroos aangesteld voor een gagie van f.10,-- per maand.
Slechts 20 dagen verdiende hij zijn gagie. Hij had echter diverse aankopen moeten doen
zodat er een schuld overbleef van f.167,--.
In zijn vurenhoutenkist bevonden zich enkele oude spullen "Niet waardig om te
specificeren". De kist werd op order van de schipper stukgeslagen. Zo kreeg Jacob op
jonge leeftijd een zeemansgraf ter hoogte van het eiland Wight. De Bantam arriveerde op 24
november 1696 te Batavia.
Gezagvoerder van de Bantam was Jan Frans Prins. De Batam, 1138 ton, was in 1683 te
Amsterdam gebouwd. Het vertrok met 287 opvarenden: 169 zeelui, 114 soldaten en 4
passagiers.
2.
Uit de Genealogie van Rotterdam
2
Matheus Verdonk, geboren te Rotterdam 15-7-1714, als zoon van Harmanus
Arienszn Verdonk en Dirckie Philipesdr van der Linde
3.
Uit de Genealogie van Gouda
Arnoldus Verdonk, geboren 15-8-1768 te Gouda als jongste zoon van Jan
Verdonk en Anna Maria Massop. Jan trouwde viermaal, Arnoldus is
uit het derde huwelijk. Toen Jan in 1747 voor de 1e keer trouwde te Gouda was hij soldaat,
afkomstig uit Wortegem in Vlaanderen en diende hij bij het regiment van generaal-majoor
Villattus in het garnizoen Schoonhoven.
4.
Uit de Genealogie van Leiden
Adrianus Verdonk, gedoopt te Leiden 28-11-1731 als zoon van Jacobus
Verdonk gedoopt te Leiden 25-3-1705 en aldaar getrouwd op 5-1-1731 met Johanna
Bentijn. Jacobus was chirurgijn, zijn zoon Adrianus trad dus in
zijn voetsporen als derde meester bij de VOC, hetgeen wil zeggen dat hij belast was met
medische zorg. Dat werk mocht hij echter niet zolang doen want drie maanden na aankomst te
Batavia kwam hij te overlijden. Adrianus overleed op 20-7-1754 zonder testament of
goederen. Het totale bedrag aan geld dat is opgesomd in zijn soldij boek bedraagt
fl. 500,-- Zie
ook
5.
David
Verdonk koopman/lakenkoper, gedoopt op 5-1-1621 te Amsterdam, getuige Isaac
Soolmans. Gehuwd (1) circa 1650 met Angenite Robberts Alma (Anganeta), geboren circa 1623,
overleden op 6-2-1652 te Malakka. De grafzerk staat rechtop tegen de gevel van de kerk
Zie de foto.
Vermoedelijk
was het niet zo lang na de huwelijksvoltrekking dat zij samen op reis gingen naar Malakka.
Misschien was het een huwelijksreis.
De
hiervoor bedoelde kerk is in 1521 door de Portugezen gebouwd maar was van 1641 tot 1753
bij de Nederlanders in gebruik. Er staan 28 grafstenen tegen de kerkmuren. De op de
grafsteen vermelde leeftijd van 20 jaar zal volgens ons 29 jaar moeten zijn.
Te
Pretoria, Zuid-Afrika, namen wij kennis van het dagboek van Jan van Riebeek. Wij lazen
daarin dat koopman David Verdonck op 3-7-1655 op fort de Goede Hoop te Kaapstad, in zijn
kwaliteit van opperhoofd van het schip "Prins te Paert" een klacht indiende
tegen de bootsman: "Die dag een klag in teen hom. Hij kry egter geen straf behalve
dat hy maande soldy verbeur wat hij egter sal terugkry al hy geen verdere moeilijkhede
veroorsaak op die skip nie."
Uit
nader onderzoek bleek ons dat het hier gaat om het schip "Jonge Prins te Paard".
Een jacht met 170 opvarenden. Op 30-5-1654 vertrokken van de rede van Vlie. Op 18-3-1655
te Batavia aangekomen. Vandaar vertrokken op 1-4-1655 met 95 opvarenden. Op 24-6-1655 te
Kaapstad aangekomen en vandaar vertrokken op 5-7-1655. Aankomst op Texel op 26-9-1655.
David zal dit jacht dus gebruikt hebben voor de thuisvaart. David
is
een,
zoon van Hendrik
Verdonck
(Henrick,
Heijndrijck)
en
Anna van Beringen
(Anneke),
ondertrouwd
(2) op 12-6-1656 te Amsterdam, 18-6-1656 trouw aangegeven te Rotterdam. Gehuwd voor de
kerk op 1-7-1656 te Amsterdam met
Cornelia
Soolmans,
gedoopt 9-10-1622 te Amsterdam, begraven aldaar 2-2-1683 dochter van
Isaack
Soolmans
(Solmans,
Sollemans) en
Maria van Beringen.
6.
Uit
de Genealogie Brouwershaven & Zeist Matthijs Verdonck geboren circa
1658 te Brouwershaven, overleden in het hospitaal te Batavia op 10-6-1688. Matthijs is een
zoon van Leendert Jansz Verdonck en Neeltje van der Talen.
Matthijs vertrok met het schip "Alkmaar" van de kamer van de
VOC Amsterdam. Hij monsterde aan als matroos met bestemming Oost Indi�.
Zijn erfgenamen ontvingen 64 Carolus gulden en 14 stuivers.
Terug naar pagina 1 van VOC
Opvarenden in de periode 1633 - 1794
met de naam Verdonck
Opvarenden in de periode 1633 - 1794 met de
naam Verdonk