In de oudste generaties zijn het landbouwers en veehouders
die een zeer sober bestaan hadden. De rond 1630 geboren Jan Peetersz Verdonck werd
bij registratie ten behoeve van belastingen als volgt aangeduid:
Jan Peeters Verdonck met zijn vrouw en vier kinderen,
drie onder de 18 jaar, houden een koe weydende op dorpswegen. Zijn arme en onvermogende
lieden.
Jan Pietersz Verdonck (ook wel geschreven Jan Petersz) is
te Raamsdonk overleden op 09-02-1701. Hij trouwde circa 1652 met Anneken Lambertsen.
Na haar overlijden hertrouwde Jan op 24-11-1689 te Geertruidenberg met Maritje Hermens
en na haar overlijden trouwde Jan andermaal, nu met Heyltje Theunisse Cloosterman,
weduwe van Cornelis van Fletterwijk.
In deze zeer sobere levensomstandigheden kwam verandering aan het einde
van de 18e eeuw. Het waren toen zalmvissers gedurende drie generaties. Doch ook het
boerenbedrijf werd in stand gehouden. Ook was er een Verdonck die er naast zijn
boerenbedrijfje een winkeltje op nahield. De zalmvissers van de derde generatie werden
tevens leerlooiers en de daarop volgende generatie voegde er de lederhandel aan toe. Men
verliet Raamsdonk eind 19e eeuw en vestigde zich te Rotterdam en aansluitend ook te
Apeldoorn.
Er was ook een uitzondering, mogelijk volgde hij een
ontwikkeling in zijn tijd. Dat was de op 13-03-1695 te Raamsdonk gedoopte Jan of Johannes
Verdonk, die zich als ondernemer van een schildersbedrijf aan de Breedehaven in
's-Hertogenbosch vestigde. In 1742 legde hij aldaar de poorterseed af. Johannes trouwde op
21-01-1731 te 's-Hertogebosch met Johanna Qutvliet die op 15-12-1706 was gedoopt te
's-Hertogenbosch als dochter van Hendrik Qutvliet en Maria van Dijssen. Qutvliet werd ook
geschreven: Overvliet en Outvliet. Zij lieten te Den Bosch vier kinderen dopen.
Gelet op de hiervoor genoemde Jan Pietersz Verdonck, moet
er dus een in circa 1600 geboren Pieter Verdonck geweest zijn als zijnde de stamvader van
deze tak.
In 's-Gravendeel kennen wij de circa 1565 geboren Pieter
Pietersz Verdonck. In Gorinchem waren de Verdoncken in die tijd al talrijk aanwezig. Via
de vaarwegen was de verbinding met de genoemde plaatsen vrij eenvoudig. We vonden tot
heden echter geen bewijs voor een onderlinge relatie.
Geertruidenberg, waar zich drie huwelijken voltrokken in de
derde generatie van deze tak, was een garnizoenplaats. De daar geplaatste militairen
werden regelmatig overgeplaatst en dat maakt het onderzoek in de oudste generaties niet
gemakkelijk. Zo kwamen wij tijdens ons onderzoek aldaar in aanraking met een Verdonck die
we niet in deze tak wisten te plaatsen.
Dat betreft dan Jan Jansz Verdonck die op 02-11-1625
trouwde te Geertruidenberg met Maeicken Smeulders. Jan was afkomstig van Breda en
was weduwnaar van Janneken Ariensdochter. Maeicken was geboortig van Turnhout. Uit dit
huwelijk is Arent Verdonck geboren die op 10-04-1642 te Geertruidenberg in
ondertrouw ging met Jennecken Bartels. Ook deze familie konden we niet invoegen in
de genealogie Verdonck te Raamsdonk.
Ds. Adrianus Hubertus van der Donck alias Vanderdonck.
Ook deze predikant konden wij nog niet in een breder familie verband plaatsen.
Mogelijk was hij verwant aan de bekende Adriaan Van der Donck de grondlegger van Nieuw
Amsterdam (New York) en schoonzoon van de nog meer bekende Bredase turfschipper.
Zie hier voor de pagina Breda van deze
website.
Ds. Adrianus Hubertus van der Donck werd op 01-06-1738 te Geertruidenberg
predikant. In deze gemeente werd hij in het voorjaar van 1762 emeritus. Hij
is ook vermeld als proponent in 1716 toen hij op 25 jarige leeftijd
predikant werd te Gilze en Rijen en aldaar verbleef tot 1737. Hij
woonde in Geertruidenberg in "De Sterre", dat zou nu perceel nr. 32 op de Markt
zijn. In 1615 was het bekend als "De rode zevensterre". Voorganger van Van der
Donck was ds. Joh. Math. Hoffman die in het zelfde huis
woonde. Na het vertrek van ds. Van der Donck ging zijn ondergenoemde
dochter er wonen.
Geprezen als predikant.
"Schoon zijn eerw. alhier de gemeente nu ��n en twintig jaaren met de
uijtterste vergenoeginge ende lof heeft bediend gehad ende wij wel zeer gaerne hadden
gewenscht dat zijn eerw. alhier tot nut van de gemeinte ende goede ingezetenen hadde moge
blijven". 1)
Ds. Van der Donk werd circa 1690 geboren te Breda als zoon van een koopman,
Marijnus(Marinus) van der Donck. Op 10-9-1770 is hij te Geertruidenberg overleden. Gehuwd
( plaats en datum onbekend maar vermoedelijk te Gilze-Rijen na 1716, met Maria
Thiers. Uit dat huwelijk is op circa 1720 een dochter geboren te Gilze, genaamd: Johanna
Catharina van der Donk die op 3-5-1746 te Geertruidenberg, als jongedochter, in
ondertrouw ging en aldaar trouwde op 24-5-1746 met Benjamin Cop een
jongeman, commies van de Vivres en ammunitien van oorloge te Geertruidenberg. In de
periode van 1747 tot 1757 zijn er uit dit huwelijk vier kinderen gedoopt te
Geertruidenbrg, Op 4-6-1747 traden als doopgetuige op predikant Adrianus Hubertus van der
Donk en zijn vrouw Maria Thiers. In 1757 was de predikant andermaal doopgetuige. Johanna
is in 1770 vermeld als weduwe en erfgenaam van ds. Van der Donk. De predikant onertekende
met Vanderdonck.
Akte d.d. 17-7-1760 Adrianus Hubertus van der Donck, predikant tot Geertruidenberg,
verkoopt aan Adriaen Peebergen en Willemina Cocx, echtelieden, het huis, "Het roodt
Cruijs" staande op de Noordzijde van de Korte Brugstraat te Breda. Op 6-12-1697
woonde daarin zijn vader Marijnus Rochuz van der Donck. waarvan Adrianus eenig kind en
erfgenaam is. Marinus wordt in een akte van 6-12-1697 vermeld als Coopman.
Op 27-9-1710 op 20 jarige leeftijd ingeschreven als student
in Leiden en deed een zeer goed classicaal examen.
Over zijn optreden als predikant is geschreven in: "Vier eeuwen protestantisme
in het zuidoosten van de Baronie van Breda. De geschiedenis van de Protestantse gemeente
te Chaam c.a." Auteur B. Vroom.
Er zijn ons twee publicaties van zijn hand bekend geworden:
a. Het heilig dienstwerk van een Evangelisch leeraar, Dordrecht 1746.
b. Gedenkwaardige benauwtheden en verlossingen der Isra�liten voorgehouden enz.,
Breda 1749,
1) Uit. "Protestanten in West Brabant" door Van Haastert.
Bron van de tekst: Extract uit het register van resolutien van schout en schepenen in
Gilze d.d. maandag 12-5-1738.
begin
Dordrecht een
fragment dat behoort bij deze genealogie!?
Tenslotte noemen we nog Hendrik Verdonk die op
13-12-1711 te Dordrecht trouwde met Marijke Jansdochter Wensel. Dit echtpaar liet
te Dordrecht zes kinderen dopen waaruit verder nageslacht is voortgekomen. Van Hendrik is
bij de huwelijksinschrijving genoteerd dat hij afkomstig was van Raamsdonk.
Op grond van wat hiervoor is geschreven over Hendrik Verdonk zijn wij van mening dat
hij behoort tot deze familie, maar hoe precies blijft nog een vraag.
Voor het raadplegen van dit genealogisch fragment, met index, klikt u op Hendrik.
Onderstaande Hendrik konden wij nog niet in verband brengen met de bovenvermelde
Hendrik.
Hendrik Verdonck/Verdonk.
Uit het Oud Rechterlijkarchief van Raamsdonk is ons ondermeer het
volgende gebleken: In inventarisnummer 88 met een akte gedateerd 1.3.1701 is genoeteerd
dat Jan Pietersz Verdonck is overleden en dat zijn vrouw Heyltje compareerd en daarbij
geassiteert wordt door haar zoon Hendrik. Zijn achternaam is niet
genoemd.
In dat zelfde archief Inventarisnummer 89 folio 119 verso, in 1722
compareerd Dingena Hendrick Verdonck weduwe, voor wijlen
Jan Adriaen Buys en de nu in ondertrouw met Cornelis van der
Sluys, ter eenre. Hendrik Petersz Verdonck als testamentair
voogt over het onmondige kind van de voors. Jan Adriaen Buys verwekt bij Heyltje Timmers,
ter andere.
In de kantlijn van deze akte staat een notitie gedateerd 11-4-1727. Er vond een
betaling plaats. Dit bijschrijft vond plaats in aanwezigheid van Hendrick Verdonck
en is door Hendrick Verdonck ondertekend met deze schrijfwijze.
Zie verder het hieronder gestelde bij Dordrecht
begin
Van Donck naar:
Verdoncq, Verdonck en Verdonk
In de eerste generaties van
deze kleine genealogie wordt de familienaam geschreven op verschillende manieren. Wij
lazen: Verdoncq, Verdonck en Verdonk. Ook de in die tijd gebruikte afkorting V'doncq kwam
voor.
Te Raamsdonk bevonden zich percelen land
met de namen: In de Donck, Kleyndonck en
Klyndonck. In ��n van de geraadpleegde akten laten wij: "Op de Donk van ouds
genoemd het Papenweer". Ook schreef men over de Donckse Hoocht. Jan Verdonck bezat
grond op het Papenweer. Dat perceel grond op de Donk kwam in zijn bezit via de erfenis van
zijn vader die ook wel werd genoemd Jan Peeters.
De vraag boeit nu wat de volgorde was. Jan
Peeters vestigde zich op een Donck en verkreeg aldus de naam Jan Pieters Verdonck. Of
bezat hij deze familienaam al en was het toeval dat ook hij grond bezat op de Donckse
Hoocht!?
Wie gaat de uitdaging van dit onderzoek
aan?
Dirc Bokel Uter Nesse, ridder
wonende op kasteel Wena nabij Rotterdam
Een klein bestand met
biologisch verbonden personen die zich bedienden van verschillende namen. Door mij zijn de
Van der Doncken
er uitgelicht. Het is een bestand dat in de 13e eeuw aanvangt met heer Dirc
Bokelsdochter, gehuwd met een onbekend gebleven vrouw uit welk huwelijk drie kinderen
allen met een verschillende naam. Er was bezit in Raemsdonk en daarom kozen
we er voor dit genealogisch fragment op de pagina Raamsdonk te plaatsen. Lees meer over dit bestand.
Personen met een overeenkomstige naam die ik nog niet in verband kon brengen met
het bovengestelde bestand. Het betreft de overdracht van bezit. Vermeld zijn:
In akten d.d. 12-6-1473 en 6-5-1484 te Jutfaas en omgeving Gijsbert van der Donk en
op 28-10-1485 en 12-5-1487 Bokel van der Donk Gijsbertsz zijn oudste zoon.
Bron Ons Voorgelacht pag. 257
In akten d.d. 16-2-1490 en 11-3-1495 Bokel van der Donk ook overdracht van goederen
Culenborg en omgeving.
Bron. Ons Voorgeslacht pag. 394
begin
