Genealogie
Klik op: Genealogie Baarland &
Wissekerke
Deze genealogie is voorzien van een snel raadpleegbare index.
Voor correcties of aanvullende informatie houden wij ons aanbevolen.
Heeft u wensen omtrent het gepubliceerde? Wij vernemen dat graag.
U kunt het ons laten weten via verdonk@xs4all.nl.
Foto pagina's: Baarland en Wissekerke.
Op deze pagina tevens een interview met Adriaan Verdonk 1908-1993.
Een originele afbeelding van een akte d.d. 2-5-1654 plus transcriptie. Klik hier om deze pagina te raadplegen. De foto's
staan in een PowerPoint
presentatie en in een YouTube filmpje. Iconen schilder Tot de zevende generatie in de stamboomtak Wissekerke behoort Jan
Verdonk, geboren te 's-Heer Hendrikskinderen op 09-12-1948.
Meer informatie over Jan en zijn iconen via www.iconenatelierverdonk.nl
Bron vermeldingen In deze en de hierna genoemde Zeeuwse
stambomen Verdonck wordt
regelmatig verwezen naar de volgende twee archieven:
a.
RAZE, dat staat voor "Rechterlijke-Weeskamer- en "Archieven
van de notaris
Zeeuwse Eilanden."
b.
LASONDER. Dr L.A.W.M. Lasonder, archivaris, maakte een inventaris met de
volgende informatie "De archieven van de rechtbanken, weeskamers en
notarissen, die over het tegenwoordige grondgebied gefungeerd hebben. De
Zeeuwse Eilanden (1456-1811/1852) 's-Gravenhage."
c.
Op de website van de heer Tom Nuijten: www.sraskerke.nl
staat heel veel
informatie over de plaats 's-Heer Arendskerke. Wij mochten daar gebruik van
maken en worden voortdurend geinformeerd over nieuwe Verdonk informatie.
Van de Baarland en de Wissekerke genealogie komen er in deze plaats families
Verdonk voor. Zie ook het gestelde hierna omtrent samenvoeging van
enkele Zeeuwse
stambomen.
Deze drie takken onderscheiden zich van de overige drie
omdat ze van oorsprong rooms-katholiek zijn en dat overwegend nog zijn, de
secularisatie in acht genomen. Daarenboven onderscheiden de Assenede- en de Melsele-tak
zich met de naam Verdonck (dus met de c
in de naam), hetgeen een gevolg is van de late vestiging in Nederland waar de schrijfwijze
met ck grotendeels was verlaten toen in circa 1790 de eerste
Verdonck van de Assenede-tak zich in Hoofdplaat vestigde en in 1822 toen de eerste
Verdonck van de Melsele-tak zich in Heinkenszand vestigde.
de stamboom-tak Zeeland (personen
nog niet in een genealogie.
Van deze protestantse takken die allen al snel hun
naam Verdonk, dus met nk,
schreven woonden er in 1947 nog nog nazaten in al de genoemde plaatsen, met
uitzondering van Brouwershaven. In 2001 woonden er te Wissekerke eveneens geen nazaten
meer.
Voor het verrichten van genealogisch onderzoek is het
noodzakelijk te weten wat er in welk archief aangetroffen kan worden. Ondermeer in de
periode 16e t/m 18e eeuw werden dopen, trouwen en begraven voornamelijk door de kerken
geregistreerd. De namen van kerkgenootschappen zijn dan dus van belang. Omdat wij in de
zeeuwse stambomen Verdonck en Verdonk hier ook mee te maken kregen en u dat bij het
raadplegen van een genealogie tegen kunt komen maakten wij deze zeer beperkte
notitie over dit onderwerp.
De naam Nederlandsche Hervormde Kerk stamt
uit de kerkorde van 1816, gegeven door Koning Willem I en door de kerk aanvaard.
In de tijd van de Republiek was onze "grondwet" de Unie van Utrecht van
1579. Alle gewesten namen de Gereformeerde godsdienst ('Christelijke gereformeerde
religie') aan. Vanaf die tijd moeten de dopen, huwelijken en begraafdata
dus gezocht worden in de registers van de Nederlandsch of Nederduitsch Gereformeerde Kerk
(NGK)
In 1834 voltrok zich de Afscheiding en in 1886 de Doleantie
en maakten zich mensen los van de Nederlandsche Hervormde Kerk. De kerkgenootschappen die
door deze mensen gevormd werden noemden zich opnieuw Gereformeerd.
In de periode dat Nederland een Republiek was waren de
genoemde NGK en de overheid nauw met elkaar verbonden. Niet gedoopt of getrouwd in de NGK
kon met zich meebrengen dat men van bepaalde ambten of rechten verstoken bleef.
Zoals in alle tijden was men het ook toen niet altijd met de overheid eens en kwam
het voor dat met zowel protestants als rooms-katholiek trouwde. Dat gebeurde veelal niet
op dezelfde datum. Aldus verkreeg men toch de beoogde rechten en de rooms-katholieke kerk
pardonneerde het protestantse huwelijk.
Diverse voorbeelden hiervan komen vooral voor in de Driewege genealogie.
Voor onderzoekers een belangrijk gegeven waar heel wat meer haken en ogen aanzitten
dan hiermee aangeduid. Bovendien verschilde de toepassing van deze overheidsregels en het
gedogen ( ook toen was er al sprake van
gedogen ) van andere toepassingen per streek of provincie.
Bron. Het maandblad van de Nederlandse Genealogisch
Vereniging, Gens Nostra 1991, jaargang XLVI, blz. 337-338.
Over dit onderwerp schreven wij ook bij de stamboom van Roozendaal en Etten-Leur.
Het hield verband met de toenmalige politieke en godsdienstige situatie waaraan door ons
uitvoerig aandacht is geschonken op onze cd-rom.
Invoering van de Burgerlijkestand
Met de invoering van de burgerlijkestand werd in eerste instantie weer een
moeilijkheids factor aan het genealogisch onderzoek toegevoegd. Bij die gelegenheid werd
het kerkelijk huwelijk ondergeschikt gemaakt aan het burgerlijke. De lagere standen
reageerden hiertegen in het begin heel scherp. Velen vertikten het zelfs aangifte te doen
bij de ambtenaar van de burgerlijkestand. Deze burgerlijke ongehoorzaamheid duurde tot
1815-1820.
Een uitgebreide genealogie is in onderzoek in het Land van Waas. De Hoofdplaat-genealogie
en de Heinkenszand-genealogie vinden hun oorsprong in
respectievelijk Assenede en Melsele,
dus in het Land van Waas. Een samenvoeging met de aldaar aanwezige, omvangrijke genealogie
lijkt waarschijnlijk.
Ook de Driewegen-tak voert terug naar Vlaanderen. Meer details daarover lees u bij
de Driewegen-genealogie.
Er bestaan "vage" aanwijzingen dat de Baarland-genealogie en de Brouwershaven-genealogie tot eenzelfde stamvader zouden zijn terug
te voeren. Meer details hierover bij de respectievelijke takken.
In 1970
zijn 15 dorpen samengevoegd tot de gemeente Borsele
Dit
betreft de kerkdorpen
Baarland, Borssele, Driewegen, Ellewoutsdijk,
's-Gravenpolder, 's-Heer
Abtskerke, 's-Heerenhoek, Heinkenszand,
Hoedekenskerke, Kwadendamme,
Lewedorp, Nieuwdorp, Nisse, Oudelande en
Ovezande.
De Baarland-tak vangt aan met Willem Verdonk die
circa 1608 te Baarland is overleden. Hij trouwde met Betken Adriaens. Drie kinderen
uit dit huwelijk zijn ons tot heden bekend.
De bron voor deze informatie is een akte d.d. 1-3-1608 uit
het Rechterlijk archief Eilanden, inventarisnummer 2459, folio 115vs. In deze akte wordt
de voogdijregeling vastgelegd. Betken Adriaens wordt daarin genoemd als weduwe van Willem
Verdonk. We lezen er ondermeer: "die sij behouden heeft bij den voors Willem
Verdonck haren overleden man, met name Mayken, Anelken en Pieter Willems zonen en de dochters".
In 2004 werden wij door de heer W.A. Barendregt te Arnhem
geinformeerd over het feit dat Pieter Willems Verdonck, dietrouwt
te Rotterdam op 6-5-1631 met Leunken Jacobsse, geboren teHeinkenszand,
8 kinderen kregen ondermeer dochter, ElisabethPieters Verdonck die trouwde met Marinus Cornelissen.
Uit dit huwelijk zijn ons drie jongens bekend geworden. Twee jongens krijgen de naam Verdonck,
die van hun moeder en ��n PieterMarinussen, bediende
zich van de naam Steenepoorte. U kunt dit lezen in de hiervoor genoemde
genealogie Verdonk.
Omtrent het onderzoek Steenepoorte zijn wij uitgebreid geinformeerd door de heer
Kees Steenepoorte te Ridderkerk.
De genealogie (van de) Steenepoorte is gepubliceerd in Van Zeeuwse Stam nr. 137 van
juni 2007 en volgende nummers. Met toestemming van Steenepoorte is deze genealogie in een
pdf bestand ook hier te raadplegen. Nu met
veel opmaak, in kleur en mooie afbeeldingen. LETOP! Bestand van ruim 2 Mb
vraagt dus tijd voor downloaden. ( van dit bestand op 2 april 2011 update uitgevoerd ) Verzoek. Wie is Marinus Cornelissen? Wie zijn de ouders? Wij vernemen het
graag.
